Magdalena Środa. Mój wegetarianizm jest procesem

Kategoria: Wywiad

Coraz częściej i głośniej mówi się o wegetarianizmie i wegetarianach. Ale również przy tej okazji przeciwnicy mają bardzo dużo do powiedzenia. Dlaczego w Polsce nie ma tolerancji dla nietradycyjnego życia?
Bo w Polsce w ogóle mało jest tolerancji. My tu mamy mit tolerancji a nie rzeczywiste postawy szacunku, zrozumienia, otwartości dla tego co inne, my się "innego" boimy, nie lubimy tego czego nie znamy. Mamy natomiast wiele instytucji, które nieustannie odwołują się do tradycji, tradycję święcą i traktują jako nietykalną.. nawet jeśli związana jest z zaściankiem, czy na przykład z przemocą. Ostatnio politycy i Kościół krytykowali konwencje ONZ ds. przeciwdziałania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, bo uznali ją - właśnie - za niezgodną z tradycją. Niezgodne z tradycją są też związki partnerskie, zapłodnienie in vitro i wegetarianizm. Dodatkowo to ostatnie - według wyznawców "tradycji" - związane jest z przynależnością do sekty. Bo jak ktoś nie je wieprzowiny to widać "nie nasz".

Fot. Marzena Safader.

Czy kiedykolwiek "wege" przestanie być uznawany za dziwactwo?
Oczywiście, tylko w Polsce będzie to trwało nieco dłużej niż w innych krajach, gdzie wege to nie tylko moda, ale zrozumiana konieczność. Produkcja mięsa, jego nieograniczone spożywanie to nie tylko okrucieństwo ale i potworne zanieczyszczenie środowiska, to w ogóle - ruina ekologiczna. Bogata Europa pomału wchodzi w epokę wegetariańską. Bo kolejna epoka albo będzie wege albo jej nie będzie. Coraz więcej ludzi rozumie też, że jedzenie braci mniejszych jest rodzajem kanibalizmu, a cierpienie zadawane zwierzętom - nie jest niczym nie usprawiedliwione. By to jednak zrozumieć potrzeba nam ekologicznej i etycznej edukacji, tymczasem dzieci chodzą w szkole na katechezę, gdzie mówi im się (za Biblią), że człowiek jest panem stworzenia i że zwierzę mu zostało dane w panowanie, to znaczy, że może z nim robić co chce...

Wegemaluch.pl opublikował petycję w sprawie umożliwienia rodzicom diety wegetariańskiej i wegańskiej w publicznej oświacie. Pod dokumentem podpisało się ponad 2700 osób. Co Pani sądzi o wegetarianizmie wśród dzieci i braku poszanowania preferencji żywieniowych dokonanych przez rodziców przez publiczne instytucje?
To skandal. Osobiście uważam, że rodzice być może nie powinni decydować o religii swojego dziecka (samo powinno ją wybrać lub nie, gdy stanie się dorosłe) natomiast o dietach - jak najbardziej, zwłaszcza, gdy wspiera je humanitaryzm wobec zwierząt. Są różne sposoby pozyskiwania białka, a o "świętości" mięsa w naszej diecie decyduje wiekowe przyzwyczajenie i społeczne nawyki - nic ponadto.

Petycja uświadomiła mi że ja jako kobieta i matka, która chce coś zrobić skazana jest na lekceważenie ze strony tzw. władz np. brak odpowiedzi na maile, telefony, listy. Dlaczego Pani zdaniem w Polsce traktuje się ludzi - kobiety jak niegodnych przeciwników do rozmowy?
Nie tylko w tym przypadku. Kobiety w ogóle traktuje się źle, jako istoty nie w pełni dojrzałe, pasywne, uległe. Kobieta, nawet matka dzieciom wobec "autorytetów naukowych" jest nikim i dzieje się tak w szpitalach, szkołach i w innych instytucjach.

Od kiedy i dlaczego zrezygnowała Pani z mięsa?
Nie do końca zrezygnowałam, jem jeszcze ryby; u mnie wegetarianizm jest procesem a nie jednorazowym aktem, ale mięsa nie jadam z powodów moralnych. Uważam że to barbarzyństwo jeść inne cierpiące i czujące istoty, zwłaszcza te, które jak w rzeźniach umierają w jakiś mękach. Zdarza mi się jeszcze czasem zjeść "szczęśliwą kurę" to znaczy taką, która żyła bez cierpień, w naturalnych warunkach. Zwierzę czasem musi zginąć, chodzi o to by działo się to w specjalnych warunkach i na specjalne potrzeby, nie masowo, nie bezmyślnie, nie z okrucieństwem. Nie do zniesienia są fabryki produkujące martwe zwierzęta jak przedmioty czyli rzeźnie. Okropne jest też pożeranie mięsa bez ograniczeń. Pamiętam jak byłam kiedyś w Pradze w jakiejś czeskiej tradycyjnej knajpie, dawano tam półmiski różnego mięsiwa, wszyscy goście cieszyli, że takie wielkie porcje! Nikt oczywiście tego nie zjadał, to mięso było rodzajem zabawy, służyło splendorowi knajpy; nikt nie zdawał sobie sprawy ile cierpienia za tym stoi. Gdyby każdy z gości zapoznał się najpierw ze świnią czy wołem, którego ma zamiar zjeść, pogadał z nim chwilę (bo zwierzęta prócz uczuć mają swój system komunikacji) to myślę, że jego apetyt skierował by się w stronę kasz. Zwierzę nie jest rzeczą, ludzie w Europie i w Polsce nie muszą zabijać, żeby żyć. Trzeba to wreszcie zrozumieć.

Zdarza się Pani "nawracać" na dietę wege?
Niee, ale bywa, że obrzydzam niektórym mięso i opowiadam o mądrym króliku, którego kiedyś hodowałam i świni z którą się zaprzyjaźniłam. Pamiętam też jako dziecko, pewnego cielaka, który urodził się przy mnie na łące. Nie rozstawałam się z nim przez kilka tygodni a potem zabito go, żeby moja rodzina wzięła sobie "cielęcinę" do Warszawy. To był szok. Nie przypominam sobie, żebym potem kiedykolwiek jadła cielęcinę.

Jaka potrawa zawsze i wszędzie poprawi Pani humor?
Karczochy, soczewica, ostrygi (bo jadam jeszcze ryby, ostrygi i mule) oraz - zawsze - zielona letnia, krucha sałata prosto z ogródka. Ostatnio jadam dużo kasz, na przykład jęczmienną na parze albo pęczak na sypko, z pietruszką, smakuje jak miękkie orzechy

Zaryzykuję stwierdzenie, że czasami ma Pani czas dla siebie - jak uwielbia Pani spędzać te chwile?
Gotuję, a właściwie przyrządzam sałaty, ale rzadko mam czas dla siebie.

Dla wegemaluch.pl, profesor Magdalena Środa, teoretyczka etyki, filozof, publicystka, feministka.

•  « Wegetarianizm, to spokojna, kojąca muzyka. Piotr Sawicki - Pola Quartet Jazz
• Agnieszka Kaczanowska. Matki to mistrzynie zarządzania czasem. »